De toekomst van de collecte

Het is een uniek Nederlands fenomeen, de collecte. Voor zover het ook in andere landen bestaat, dan toch zeker niet op een vergelijkbare schaal. Maar wij Nederlanders, wij gaan wekelijks van deur tot deur voor het goede doel.

Of moet ik zeggen...'gingen'? 

Want het gaat al heel lang niet goed met 'onze' collecte. Dus zoeken velen naar een mogelijkheid om het tij te keren. Is digitalisering van de collecte het antwoord van de 21ste eeuw?

Stand van zaken

Bij het 60-jarige bestaan van het collecterooster in 2009 publiceerde de VU (Bekkers, Boonstoppel) in opdracht van Stichting Collecteplan (SCP) een toekomstverkenning goede doelen collectes. Die was bepaald niet rooskleurig en er werd geconcludeerd dat:

• De beschikbaarheid van collectanten bij ongewijzigd beleid verder zouden afnemen. In de laatste vijf jaar hebben we dit ook zien gebeuren! Waarbij de komst van het Bel-me-niet-register natuurlijk niet geholpen heeft.
• Het aandeel van de collecte in de totale opbrengsten eigen fondsenwerving verder zou afnemen. Ook dit is inmiddels realiteit geworden.
• De collecte niet wezenlijk bijdraagt aan de algemene bekendheid van een goed doel.

Afgaande op de cijfers van het CBF zijn de opbrengsten uit de collectes tussen 2010 en 2014 gedaald van 62,6 miljoen naar 46,9 miljoen euro, een achteruitgang van 25% in vijf jaar tijd!

Kortom...verdwijnt de collectant uit ons straatbeeld?

Nieuwe ontwikkelingen

Het rapport maakte in de aanbevelingen destijds al gewag van het feit dat er met nieuwe technieken geëxperimenteerd werd ( SMS, mobiel pinnen), maar dat het vooralsnog niet bijdroeg aan verbetering van het resultaat.

Ook in de afgelopen jaren hebben de diverse collecterende organisaties testen gedaan met nieuwe vormen van collecteren. Uit de resultaten mag blijken dat die nog altijd niet erg succesvol zijn.

Daarom is het goed om te kijken wat de succesfactoren van de collecte zijn en nieuwe methoden naast die succesfactoren te leggen.

Succesfactoren van de collecte

• Een belangrijke factor is natuurlijk altijd de mobilisatie van grote hoeveelheden vrijwilligers geweest. Het rapport benadrukte al dat de maatschappelijke ontwikkelingen er niet op wijzen dat dit in de toekomst nog op vergelijkbare wijze mogelijk is, waardoor een nieuwe oplossing minder belastend voor mensen zal moeten zijn.
• Kenmerkend is verder de sociale druk om te geven. 'Nee' zeggen tegen de buurvrouw is heel wat lastiger dan tegen een instituut, hoe goed het doel ook is ook.
• Anonimiteit ten opzichte van de organisatie waaraan je geeft vinden veel gevers belangrijk. Ze geven wel geld, maar liever geen persoonsgegevens, teneinde niet lastig gevallen te worden met mailingen etc.
• De korte, intensieve campagneperiode maakt het voor organisatie mogelijk om heel veel aandacht te genereren en tijdelijk extra aandacht te krijgen voor haar doelen.
• De donatie van een klein bedrag (enkele euro's) voelen veel mensen niet echt als een financiële last, zeker omdat het cash was en daardoor achteraf niet zo zichtbaar.    

Digicollect

Deze dagen lanceert Mobillion een nieuw collecteconcept, Digicollect, waarbij de collecte vertaald is naar het huidige digitale tijdperk.

Uitgangspunt daarbij is 'behoud van het goede', oftewel de succesfactoren van de collecte in stand houden, en tevens een oplossing bieden voor de zwakkere kanten die tot  afkalving van de collecteresultaten hebben geleid.

Het concept is heel eenvoudig. Met een paar klikken maak je een digitale collectebus aan, die je vervolgens via sociale media kan delen met je vrienden.

Beperktere inspanning voor vrijwilligers

We zagen al dat de belasting voor vrijwilligers om te collecteren verminderd moest worden. Veel 'nieuwe' concepten komen daar eigenlijk niet aan tegemoet. Je moet nog steeds langs de deur, of het nu met een collectebus of een pinapparaat of een tablet met een collecte-app is. En juist dat tijdsbeslag is voor veel vrijwilligers de reden om het niet te doen!

Digicollect biedt de mogelijkheid om te collecteren vanuit huis, achter je PC, tablet of met je telefoon. Niet meer in de regen met je bus in het donker de wijk doorsjouwen en ook geen blaffende honden achter je aan krijgen. Nadeel is natuurlijk wel dat de empathie voor de verregende collectant minder zal zijn.

Sociale druk

Door de integratie met sociale media blijft de sociale druk om te geven hoog. Sterker nog, die is zelfs nog wat groter geworden, omdat het nog zichtbaarder is voor je directe omgeving. Door de straat lopen doet een collectant immers maar beperkt, terwijl de 'digicollectant' veel langer zichtbaar blijft.

Interessant extraatje, waar ik zelf erg in geloof, is overigens de mogelijkheid om de 'digibus' te delen via WhatsApp. Ik ben dit nog niet eerder tegengekomen en zie hier zeker een meerwaarde in, omdat dit volgens mij meer sociale druk oplevert dan Facebook, LinkedIn of Twitter.

Anonimiteit

Voor de gever was anonimiteit altijd al van groot belang. Digicollect behoudt dit ook. Het biedt wel inzicht in de totale hoeveelheid die gegeven is, maar niet in wie welk bedrag geeft.

Misschien wat minder aantrekkelijk voor de DM'ers onder ons, die graag de adresgegevens van gevers willen hebben, maar  wanneer je het belang van de gever vooropstelt onvermijdelijk!

Kleine bedragen

Ja, het is digitaal, dus cash kleingeld geven is niet mogelijk. Uit eigen ervaring weet ik dat aan de deur veel mensen 1 of 2 euro geven, en dat dit door transactiekosten die aan banken betaald moeten worden onaantrekkelijk is voor goede doelen.

Daarom begrijp ik de keuze voor een minimumdonatie van 2 euro, maar jammer vind ik het eigenlijk wel.

Het is dan ook goed om gevers hiervan bewust te maken en hen de keuze te geven deze kosten zelf te betalen. Misschien moet de goede doelen dit maar eens als collectief aankaarten bij de banken.  Volgens mij hebben ze juist nu het tijdsgewricht mee!

Conclusie

Digicollect komt op veel wijzen tegemoet aan de succesfactoren van de collecte. Het lijkt me dan ook een waardevolle aanvulling, zeker als er tijdens een collecteperiode toch al verhoogde aandacht voor een goed doel is.

Daar denk ik niet als enige zo over. Inmiddels hebben Longfonds, Maag Lever Darm Stichting, Leger des Heils, ALS Vereniging, Epilepsiefonds en Spierfonds al besloten Digicollect in te zetten.

Dat zijn niet allemaal traditionele collectefondsen.

Want ook dat is een bijkomend voordeel. Digicollect is niet alleen interessant voor de bestaande collectefondsen, maar ook voor organisaties die dit marktsegment nog niet eerder betraden. Het is niet alleen in te zetten als traditionele collectebus, maar bijvoorbeeld ook als cadeaubus bij jubilea of een feest. 

Ik ben zeer benieuwd hoe het zich zal ontwikkelen en of Digicollect de collecte daadwerkelijk een nieuwe toekomst biedt! 

Heb je Fundraiser Online al bezocht op Facebook?

Op mijn Facebook pagina vind je nog veel meer interessante informatie voor fondsenwervers!

Volg Fundraiser Online ook op Twitter