Angst

Het is 2011 en Sociale Media nemen een steeds belangrijkere plaats in ons leven in. Vijf miljoen Nederlanders zitten op Facebook, 9 miljoen hebben er een Hyves account, je kan nog moeilijk beweren dat de impact van Sociale Media niet voelbaar is in vrijwel alle lagen van de samenleving. 

Voor goede doelen geldt dus dat ze er actief moeten zijn, het stadium van willen is al lang gepasseerd. Maar in veel directiekamers wordt er nog fors geworsteld met die 'social media presence' van hun organisatie. Waarbij de leidende emotie vooral 'angst' is.

Zo, da's nog eens een inleiding...die overigens echt niet alleen voor directiekamers, maar ook voor veel middle-managers in de sector en heel wat medewerkers geldt. Ook bestuursleden is deze emotie niet vreemd. Maar juist de roerganger mag zich in z'n besluitvorming niet laten leiden door angst en onzekerheid.

De grote vraag is natuurlijk waar die angst bij al die mensen vandaan komt. De laatste maanden heb ik heel wat verschillende verklaringen voorbij zien komen, en eerlijk gezegd denk ik dat het een mix van allemaal is.

Eerst maar eens een blik op al die verklaringen. Dit zijn de meest genoemde:

• Verlies van controle
• Veel leidinggevenden zijn 'control-freaks', ze willen altijd de finale zeggenschap hebben over het doen en laten van medewerkers en regie voeren op de media-uitingen van hun organisatie. Daar is ook veel voor te zeggen, maar juist bij goed gebruik van sociale media is dat niet mogelijk. Da's best eng. Want je hebt als leidinggevende minder goed in de hand hoe je organisatie zich naar buiten toe manifesteert.
• Verlies van autoriteit
• Besturen, directies en managers ontlenen status aan hun positie, waardoor hun woorden, meningen en opinies meer autoriteit hebben. Hun waarheid is de waarheid. Door sociale media komt die mening tegenover vele anderen te staan, en is daarmee niet de waarheid, maar een waarheid geworden.
• Ook de autoriteit van de organisatie als specialist op zijn of haar werkterrein wordt aangetast. Zoals ook de autoriteit van de dokter en de notaris aangetast is in het laatste decennium. Voor ieder medewerker in een organisatie is dat 'even slikken', maar onvermijdelijk.   
• 'First mover'-syndroom
• 'Waarom moeten wij de eerste zijn? Eerst maar eens zien of het werkt bij anderen en dan kunnen wij het altijd nog doen.' Defensief denken en handelen is geen enkele leidinggevende vreemd, de kat uit de boom kijken behoedt je nu eenmaal voor veel fouten, en als je op fouten afgerekend wordt kijk je wel link uit om voorop te lopen. Maar het zet je wel op achterstand als je weigert te onderkennen dat het 'bewezen succes' er al lang is. Hoeveel bewijs heb je nodig?
• Kennisachterstand
• Veel genoemd, maar ik betwijfel of het echt zo is dat directies en besturen 'wereldvreemd' zijn als het gaat om sociale media. Uitzonderingen daargelaten is de benodigde basiskennis echt wel aanwezig, alleen al omdat men zelf ook wel degelijk actief is in die sociale media. Het gaat erom dat je wat met die kennis doet, hoe je het vertaalt naar bruikbare modellen voor je organisatie en daar ontbreekt het (massaal) aan. 
• 'Gebruiksversmalling'
• Sociale media zijn communicatiekanalen, die ingezet worden voor alle aspecten van de organisatie. Maar omdat het vaak de communicatie en fondsenwervende afdelingen zijn die hierin het voortouw nemen, wordt de inzet van sociale media niet beoordeeld over de volle breedte van de organisatie, maar vindt 'gebruiksversmalling' plaats. Een fenomeen dat we kennen uit de begindagen van internet, toen er heftige discussie gevoerd werden over het 'eigendom van' en 'de zeggenschap over' de website. Alsof je kan zeggen dat de ene afdeling de telefoon wel mag gebruiken en de andere niet...
• De gebruiksversmalling leidt tot de telkens terugkomende resultaat vraag. Wat levert het op? Kan iemand vertellen wat de telefoon oplevert? Wat de website oplevert? Wat iedere individuele medewerker oplevert? Of ... enfin, het mag duidelijk zijn, een medium op zichzelf heeft geen opbrengst! De resultaat vraag is een irrelevante als je daar een ROI aan wil hangen, en wanneer je daar in blijft steken verlam je jezelf.

Natuurlijk zijn er ook nog de 'drogredenen', argumenten die regelmatig gehanteerd worden maar, met alle respect, kant noch wal raken. 'Sociale media kosten zoveel tijd'. Alsof medewerkers er al niet lang (een deel van) hun werktijd aan besteden. 'Medewerkers zijn niet in staat om onze standpunten goed te verwoorden'. Klopt, maar dacht je echt dat dat ze ervan weerhoudt om iets te zeggen? Ga eens meeluisteren aan de telefoon!'

Met een gebruiksverbod of gebruiksminimalisatie, het negeren van massale signalen uit de samenleving en je kop in het zand steken ga je het als goed doel echt niet redden! De stakeholders gebruiken sociale media wel en je kan het je niet veroorloven je daar aan te onttrekken. Het is er en je kunt er niet omheen. Tijd dus om de luiken open te gooien en een daadwerkelijk dialoog aan te gaan, zowel met de buitenwereld als in de organisatie. Ja, je verliest controle, dat is onvermijdelijk, maar er komt heel veel goeds voor terug.

Angst is een slechte raadgever! Wees proactief, ga er mee aan de slag, voordat de schade niet te overzien valt. 2012 komt er aan, reserveer budget en mankracht en zorg dat je organisatie bij de tijd blijft. Bedenk hoe je het gaat inzetten, niet of je het gaat inzetten, en geef je mensen de ruimte om zich te ontwikkelen en bij te blijven, in plaats van hen te beknotten. Want je raakt zo niet alleen de band met je achterban kwijt, ook die met je medewerkers!  

Volg Fundraiser Online op Twitter

@FundraiserOnl 

of druk hier: