Hoera, er komen goede tijden!

2011 is voor de meeste fondsenwervende instellingen geen makkelijk jaar. De opbrengsten staan bij veel organisaties behoorlijk onder druk en de economische vooruitzichten zijn ook al niet te rooskleurig. Dus zijn er genoeg uitdagingen. Want de hulpvraag neemt zeker niet af, dus het gat tussen behoefte aan en mogelijkheden van hulpverlening groeit. Wel willen maar niet kunnen, dat levert vaak spanning en stress op. Wat kan je daar als organisatie aan doen?

De cijfers die de Vereniging Fondsenwervende Instellingen vorige week publiceerde over 2010 waren eigenlijk helemaal niet zo goed als de organisatie zelf en veel commentatoren lieten doen voorkomen. Er werd een groei van 3,1% gerapporteerd aan totale inkomsten, maar die kwam vooral door de opbrengsten uit de nationale actie voor Haïti, met een voorlopige opbrengst van 111 miljoen, goed voor 4,5% van de totale opbrengst. Welk deel hiervan wel en niet in de cijfers van VFI is opgenomen is onduidelijk, maar het lijkt niet zo gewaagd te veronderstellen dat Haïti het grootste deel van de groei, zo niet alle groei, verklaart. 

Zelfs inclusief Haïti daalden de inkomsten van de middelgrote en kleinere organisatie in 2010 al. Een trend die zich in 2011 versterkt lijkt voor te zetten, grote rampen daargelaten. Maar daar blijft het niet bij. De subsidies namen niet alleen fors af, maar daarnaast stijgt het aantal organisaties dat strijdt om een deel van de 'filantropische taart' sterk, doordat zowel de Zorg en Welzijn sector, de Onderwijssector en de Cultuursector nu steeds meer beseffen dat ze particuliere middelen nodig hebben om de gaten die gevallen zijn te dichten. Meer spelers die om het totaal vechten, waardoor de opbrengsten per organisatie verder zullen dalen, want het is onwaarschijnlijk te verwachten dat het geheel zo sterk stijgt dat het de groeiende vraag compenseert. De zich terugtrekkende overheid laat dus op meer dan één manier zijn sporen na in de opbrengsten van organisaties.

Combineer dit met de gevolgen van eerdere maatregelen (zoals het 'Bel-me-niet -register', waardoor opbrengsten uit de collecte onder druk staan) en er is geen acute reden tot paniek, maar wel een moment van bezinning. Wat wel en wat niet te doen?

Er zijn natuurlijke vele wegen die naar Rome leiden, maar de geschiedenis heeft wel geleerd dat er is moeilijke tijden een aantal valkuilen zijn die door organisaties ontweken moeten worden en dat er ook succesvol gedrag is waardoor de toekomst met meer vertrouwen tegemoet gezien kan worden.
 
Welke valkuilen moet je in ieder geval zien te ontwijken? 

• Lethargie
• 'Wie geschoren wordt moet stilzitten' is een bekend gezegde. Maar dat geldt hier absoluut niet! Passiviteit leidt tot een 'self fulfilling prophecy', als je niets doet komt er zeker minder geld binnen.
• Angst
• Een onzekere toekomst leidt tot 'voorzichtigheid'. 'Laten we de uitgaven maar beperken', is de reactie van bestuurders. Vooral aan de verwervingszijde van de organisatie, zodat er meer over blijft om de bestedingen op peil te houden.  Maar kosten-minimalisatie is iets anders dan efficiency vergroten. 
• Zelfmedelijden
• 'Iedere goede doelen organisatie wordt geboren uit een nood'. We zijn dan ook goed in 'zielig doen' om mensen van die nood te overtuigen. Maar dat gaat wel om het doel van je bestaan, de mensen/dieren/natuur enzovoort die hulpbehoevend zijn. Niet om je organisatie. Organisaties zijn niet zielig!
• Anderen de schuld geven
• 'Het is de fout van de overheid', 'het is de fout van de leverancier', 'het is de fout van de donateur', 'het is de fout van de concurrentie', iedereen heeft wel een 'schuldige' voor tegenvallende opbrengsten, maar dat wijzende vingertje voorkomt dat de (economische) realiteit eigen verantwoordelijkheid onder ogen wordt gezien. Schuldigen aanwijzen helpt niet, daar worden de inkomsten nooit beter van.

Gelukkig zijn er ook genoeg goede reacties:

• Positief
• Positivisme, juist in sombere tijden, is aantrekkelijk. Hoe moeilijker mensen het hebben, hoe meer ze zich aangetrokken voelen tot mensen en organisaties die een zonnige toekomst schetsen. Hoop doet leven!
• Wees trots
• Goede doelen zijn 'agents of change'. Veel grote maatschappelijke veranderingen komen juist uit ons midden voort. Wees daar trots op en draag daar aan bij. Benadruk hoe het wel goed kan gaan, wat daar voor nodig is en hoe jouw organisatie daaraan bijdraagt.  
• Overtuig
• Mensen geven aan charitatieve instellingen om het werk dat ze doen. Iedereen kan begrijpen dat in slechte tijden de nood van je doelgroep ook hoger wordt. Een uitstekende moment om juist nu je 'Case of Support' nog eens extra onder de loep te nemen en te benadrukken. 
• Kantel het perspectief
• In moeilijke tijden worden samenlevingen hechter en wordt het maatschappelijk verband sterker. Dat is een kans, geen bedreiging. Slechte economische tijden zijn niet noodzakelijk slechte tijden voor charitatieve instellingen. Het kost even tijd voor de omslag plaatsvindt, maar Goede Doelen kruipen vaak als eerste weer overeind uit een crisis. Hoera, er komen goede tijden aan!
• Wees zuinig
• Zuinig zijn op je bezit begint niet met geld, maar met je bestaande relaties! Dat is je grootste bezit. Bind hen, betrek ze, vraag hun steun en vertrouwen. Zorg dat ze je juist nu niet verlaten. Groei is mooi, maar behoud is beter.
• Investeer & Leer
• De organisaties die nu niet snijden, maar investeren in de toekomst zijn de organisaties die er na de dip het beste voorstaan. Wees juist nu scherp, bereid jezelf voor op de grote sprong voorwaarts. Zorg dat je er klaar voor bent.

Volg je FundraiserOnline op Twitter?