2012, crisis in fondsenwerving?

Het is juni, dus dit is de tijd van het jaar dat de meeste goede doelen hun jaarverslag over het afgelopen boekjaar publiceren. 

Gezien de economische neergang van de afgelopen jaren is het meer dan interessant om deze cijfers nauwlettend te volgen. Wat is het effect van de crisis op goede doelen?

Daarom heb ik een overzicht gemaakt van de resultaten van de 50 grootste goede doelen in Nederland. Een voorlopige blik op de ontwikkelingen van 2012...

Grondslag

Uitgangspunt vormen de 50 grootste fondsenwervende organisaties van 2011. Hiervan hebben er inmiddels 38* hun jaarcijfers over 2012 gepubliceerd en omdat dit vooral de grotere organisaties betreft omvat dit 81,5 % van de inkomsten eigen fondsenwerving van 2011.

Natuurlijk moet er nog een voorbehoud gemaakt worden, want het is nog altijd mogelijk dat door een uitzonderlijk, nog niet gepubliceerd resultaat grote verschuivingen gaan plaatsvinden, maar het is meer dan waarschijnlijk dat de huidige cijfers de trend goed weergeven. En die trend valt niet mee!

Vertekening

Het doel van deze analyse is het verkrijgen van een betrouwbaar beeld van de huidige ontwikkeling van goede doelen in Nederland. Als je dat doet door naar de Top 50 te kijken bouw je 2 grote vertekeningen in:
  • Vanzelfsprekend is dat in de eerste plaats de ontbrekende ontwikkeling bij kleinere organisaties (jaaromzet eigen fondsenwerving < 5 miljoen). Die gegevens zullen we later dit jaar beter in beeld krijgen.
  • In de tweede plaats is het resultaat van de grootste, KWF Kankerbestrijding, zo dominant dat het in positieve of negatieve zin de waarneming ernstig kan beïnvloeden. Daarom kijk ik, met inachtneming van het uitgangspunt, bij voorkeur naar de cijfers inclusief én exclusief het resultaat van KWF kankerbestrijding.

Inkomsten 2012

In de eerste plaats is gekeken naar de baten eigen fondsenwerving. In onderstaande tabel zie je het resultaat:

Het resultaat is dus vooralsnog licht negatief, maar zonder het zeer positieve resultaat van KWF valt dat niet vol te houden en bedraagt de daling van de baten bij de overigen 2,6%. Ter vergelijk, gemiddeld was dit het afgelopen decennium een jaarlijkse stijging van 3 tot 4% per jaar!

Opbrengsten Nalatenschappen

Uit ervaring weten we dat de cijfers ernstig vertekend kunnen worden door de veranderingen in inkomsten uit nalatenschappen, die jaarlijks fors kunnen fluctueren en waar weinig invloed op valt uit te oefenen. Het is een effect dat we nu ook waarnemen, zoals blijkt uit het resultaat van de nalatenschappen en de ontwikkeling van de baten exclusief nalatenschappen.


De opbrengst uit nalatenschappen daalt in 2012 fors, 8,8% over alle rapporterende organisaties.

Wanneer we de baten exclusief nalatenschappen bekijken, is er weliswaar sprake van een lichte groei, maar exclusief KWF verdwijnt die en resteert nog altijd een daling van 1,8%.

Kosten Eigen Fondsenwerving

Om deze baten te realiseren hebben goede doelen echter ook kosten gemaakt. Kosten die in theorie zouden moeten afnemen bij dalende inkomsten, maar niets is minder waar.


In 2012 zijn de kosten toegenomen met ca. 4% (exclusief KWF met 2,7%), hetgeen leidt tot een stijging van het gemiddelde percentage Kosten Eigen Fondsenwerving van 15,9% naar 16,6%!

Blijkbaar hebben een aantal goede doelen ervoor gekozen om anti-cyclisch te investeren in de fondsenwerving. Hetgeen met het oog op de lange termijn een strategisch verstandig besluit kan zijn!

Conclusie: Ondanks een grotere inspanning is nu dus minder geld opgehaald!

Netto resultaat

En dat brengt ons bij het netto resultaat van de eigen fondsenwerving.


Dat beeld ziet er echt niet goed uit, met een daling van 1,6% over het totaal en zelfs -3,7% over het totaal zonder KWF!

Conclusie 

Nu langzamerhand de cijfers van 2012 bekend worden lijkt er zich een duidelijk dalende trend af te tekenen. De helft van de organisaties rapporteert een teruggang, bij veel anderen is tenminste sprake van een groeivertraging.

De inkomsten uit nalatenschappen hebben een grote klap gekregen. Waarschijnlijk is dit vooral te wijten aan een waardevermindering van de legaten, maar zonder nader onderzoek is dit speculeren.

Voorlopig concludeer ik dat 2012 absoluut geen goed jaar is geweest. Het ziet er meer dan ooit naar uit dat de economische crisis ook vat heeft gekregen op onze branche. Hetgeen natuurlijk niet verwonderlijk mag heten. Al eerder, in '2011 was geen normaal jaar' , betoogde ik dat goede doelen wel degelijk een effect van de crisis leken te ondervinden. Dat beeld wordt nu bevestigd.

Gevolgen   

De gevolgen van de crisis zien we ook al op verschillende plaatsen in de branche. Veel organisaties dringen hun kosten terug. Bij verscheidene organisaties vinden nu reorganisaties plaats en ook in onze branche gaan daardoor heel wat arbeidsplaatsen verloren.

De komende tijd zal ik de cijfers nauwgezet blijven volgen!   
  

 * Niet opgenomen in deze cijfers (19/6) zijn (positie in Top 50 tussen haakjes):
( 7) Hartstichting, (13) Zonnebloem, (17) Dierenbescherming, (21) SOS Kinderdorpen, (23) Longfonds, (25) Reumafonds, (26) KiKa, (30) Open Doors, (32) Ronald McDonald Kinderfonds , (33) Alzheimer Nederland, (35) Emerge Kinderfonds en (49) WSPA

2 opmerkingen:

  1. Ik neem aan dat het hierbij allemaal om ANBI's gaat (Algemeen Nut Beogende Instellingen)?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja natuurlijk! De lijst van 50 grootsten vind je op de website van het CBF.

      Verwijderen